Prezentuję tutaj krótką prezentację z zajęć, która była wykonana pod kontem moich wcześniejszych mini-badań.
Prezentacja jest mocno okrojona z teorii.
Nie samymi stereotypami człowiek żyje...
Wiem, miało być stricte o stereotypach... ale nie wyszło ;).
Jakiś czas temu robiłam króciutką prezentację na temat złudzeń wzrokowych i optycznych.
Można ją zobaczyć tutaj:
Jakiś czas temu robiłam króciutką prezentację na temat złudzeń wzrokowych i optycznych.
Można ją zobaczyć tutaj:
Mężczyzna na gruncie polskim
W badaniach nad stereotypami płci prowadzonymi w Polsce cechy przypisywane stereotypowo męskiemu Polakowi to:
stara się naprawić wyrządzone krzywdy; zaradny, energiczny i pracowity; wobec kobiet zachowuje się elegancko i kulturalnie; zawsze staje w obronie słabszych; towarzyski, dowcipny, pełen fantazji; jest głową rodziny i cieszy się szacunkiem domowników; potrafi ciężko pracować, ale też wspaniale się bawić; potrafi bronić swojej własności; kocha dzieci i bierze udział w ich wychowaniu; patriota; pomaga żonie w codziennych obowiązkach; podejmuje najważniejsze decyzje w domu; wrażliwy na punkcie swojego honoru (Kwiatkowska, 1999).
Typowy polski mężczyzna to dżentelmen - z kulturalnymi manierami, potrafiący odnaleźć się w każdej sytuacji, będący także tak zwanym „sympatycznym łobuzem”, któremu zdarza się popełniać drobne wykroczenia.
W badaniach tych pojawił się także polak partner życiowy - patriota, któremu także zdarza się czasami wyrządzać drobne krzywdy, ale dzielący się obowiązkami domowymi, opiekujący się dziećmi, zaradny i pracowity, mający właściwy stosunek do dam.
Kolejny podtyp stereotypu męskiego to polak głowa rodziny, typ osadzony w tradycji patriarchalnej, którego domownicy obdarzają szacunkiem, podejmujący najważniejsze rodzinne decyzje, odpowiedzialny za kobiety, dzieci i powierzone mu sprawy (Kwiatkowska, 1999).
Mężczyźni widzą siebie jako osoby odpowiedzialne za sprawy rodziny, uważają, że w rodzinie cieszą się szacunkiem kobiet i dzieci. Niestety obraz ten nie pokrywa się z tym, co o mężczyznach sądzą kobiety, dla których mężczyzna nie jest ani partnerem ani głową rodziny. Mężczyźni, jak wynika z badań, charakteryzują się bardziej tradycyjnym światopoglądem, w którym role płciowe są wyraźnie określone i nie nakładają się na siebie (Kwiatkowska, 1999).
W kolejnych badaniach na gruncie polskim charakteryzując typowego mężczyznę, najczęściej przypisywano mu cechy takie jak: rywalizacja, dominacja, pewność siebie, eksperymentowanie w życiu seksualnym; najrzadziej natomiast wybierano zaangażowanie w sprawy innych (cecha kobieca), łagodność (cecha kobieca), naiwność (cecha kobieca) oraz tolerancję (cecha neutralna). W tych badaniach obraz mężczyzny był mniej obciążony stereotypami niż obraz kobiety, z tym, że to kobiety widziały mężczyzn bardziej stereotypowo niż oni siebie. Silnie stereotypowo postrzegają mężczyznę osoby płci męskiej o odmiennej orientacji seksualnej i członkowie Mensy (Bartosz, Cieślik, Jaz, Konafa, Zubik, 2004).
stara się naprawić wyrządzone krzywdy; zaradny, energiczny i pracowity; wobec kobiet zachowuje się elegancko i kulturalnie; zawsze staje w obronie słabszych; towarzyski, dowcipny, pełen fantazji; jest głową rodziny i cieszy się szacunkiem domowników; potrafi ciężko pracować, ale też wspaniale się bawić; potrafi bronić swojej własności; kocha dzieci i bierze udział w ich wychowaniu; patriota; pomaga żonie w codziennych obowiązkach; podejmuje najważniejsze decyzje w domu; wrażliwy na punkcie swojego honoru (Kwiatkowska, 1999).
Typowy polski mężczyzna to dżentelmen - z kulturalnymi manierami, potrafiący odnaleźć się w każdej sytuacji, będący także tak zwanym „sympatycznym łobuzem”, któremu zdarza się popełniać drobne wykroczenia.
W badaniach tych pojawił się także polak partner życiowy - patriota, któremu także zdarza się czasami wyrządzać drobne krzywdy, ale dzielący się obowiązkami domowymi, opiekujący się dziećmi, zaradny i pracowity, mający właściwy stosunek do dam.
Kolejny podtyp stereotypu męskiego to polak głowa rodziny, typ osadzony w tradycji patriarchalnej, którego domownicy obdarzają szacunkiem, podejmujący najważniejsze rodzinne decyzje, odpowiedzialny za kobiety, dzieci i powierzone mu sprawy (Kwiatkowska, 1999).
Mężczyźni widzą siebie jako osoby odpowiedzialne za sprawy rodziny, uważają, że w rodzinie cieszą się szacunkiem kobiet i dzieci. Niestety obraz ten nie pokrywa się z tym, co o mężczyznach sądzą kobiety, dla których mężczyzna nie jest ani partnerem ani głową rodziny. Mężczyźni, jak wynika z badań, charakteryzują się bardziej tradycyjnym światopoglądem, w którym role płciowe są wyraźnie określone i nie nakładają się na siebie (Kwiatkowska, 1999).
W kolejnych badaniach na gruncie polskim charakteryzując typowego mężczyznę, najczęściej przypisywano mu cechy takie jak: rywalizacja, dominacja, pewność siebie, eksperymentowanie w życiu seksualnym; najrzadziej natomiast wybierano zaangażowanie w sprawy innych (cecha kobieca), łagodność (cecha kobieca), naiwność (cecha kobieca) oraz tolerancję (cecha neutralna). W tych badaniach obraz mężczyzny był mniej obciążony stereotypami niż obraz kobiety, z tym, że to kobiety widziały mężczyzn bardziej stereotypowo niż oni siebie. Silnie stereotypowo postrzegają mężczyznę osoby płci męskiej o odmiennej orientacji seksualnej i członkowie Mensy (Bartosz, Cieślik, Jaz, Konafa, Zubik, 2004).
Stereotypy rodzaju w paraolimpijskich dyscyplinach sportowych
Ciekawe badanie przeprowadził Wojciech Wiliński z Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu.
Zbadał on bowiem postrzeganie społeczne osób biorących udział w sportach paraolimpijskich, pod względem stereotypów kobiecych i męskich.
Tak więc czy kobiety paraolimpijki stają się bardziej przystosowane życiowo nabierając cech męskich?
Poczytajcie sami. Badanie dostępne pod TYM ADRESEM (pdf).
Zbadał on bowiem postrzeganie społeczne osób biorących udział w sportach paraolimpijskich, pod względem stereotypów kobiecych i męskich.
"Sport paraolimpijski zaprzecza cechom słabości fizycznej, psychicznej i skłonności do izolacji społecznej,
które stanowią składniki ogólnego stereotypu niepełnosprawności.
Potwierdza to istnienie paradoksu, polegającego na dostosowawczej zmianie tożsamości w wyniku negacji.
Środowisko sportu paraolimpijskiego wymaga podjęcia ryzyka i stawia trudne warunki usankcjonowane w stereotypie męskości, aprobując zamiast akceptacji, rezygnację z niepełnosprawności jako stygmatyzującej oraz blokującej rozwój identyfikacji."
Tak więc czy kobiety paraolimpijki stają się bardziej przystosowane życiowo nabierając cech męskich?
Poczytajcie sami. Badanie dostępne pod TYM ADRESEM (pdf).
"No to jakie są te stereotypy?"
Kuczyńska (1992) była tą, która określiła stereotypy rodzajowe pod względem cech osobowości oraz zachowania:
- cechy kobiece to:
wrażliwy, troskliwy, angażujący się w sprawy innych, łagodny, kokieteryjny, dbający o swój wygląd, gospodarny, mający poczucie estetyki, gderliwy, czuły, uczuciowy, wrażliwy na potrzeby innych, zdolny do poświęceń, delikatny, naiwny,
- cechy męskie to:
dominujący, niezależny, rywalizujący, nastawiony na sukces, mający siłę przebicia, łatwo podejmujący decyzje, arogancki, mający dobra kondycję fizyczną, z poczuciem humoru, mający zdolność przekonywania, pewny siebie, samowystarczalny, eksperymentujący w życiu seksualnym, sprytny, otwarty za świat zdarzeń zewnętrznych.
- cechy kobiece to:
wrażliwy, troskliwy, angażujący się w sprawy innych, łagodny, kokieteryjny, dbający o swój wygląd, gospodarny, mający poczucie estetyki, gderliwy, czuły, uczuciowy, wrażliwy na potrzeby innych, zdolny do poświęceń, delikatny, naiwny,
- cechy męskie to:
dominujący, niezależny, rywalizujący, nastawiony na sukces, mający siłę przebicia, łatwo podejmujący decyzje, arogancki, mający dobra kondycję fizyczną, z poczuciem humoru, mający zdolność przekonywania, pewny siebie, samowystarczalny, eksperymentujący w życiu seksualnym, sprytny, otwarty za świat zdarzeń zewnętrznych.
Zrób sobie test na płeć mózgu!
Można sprawdzić, w jakiej mierze męski lub kobiecy jest twój umysł. To, w jakim stopniu zachowanie kobiet i mężczyzn jest kobiece lub męskie, zależy od modelu, według którego uformowany jest ich mózg.
1. Słyszysz niewyraźne miauczenie. Jak łatwo możesz zlokalizować kota bez rozglądania się wokoło?
a) Jeśli się zastanowisz, możesz go wskazać.
b) Możesz go wskazać bez zastanowienia.
c) Nie jesteś pewien/pewna, czy mógłbyś/mogłabyś go wskazać.
2. Jak łatwo możesz zapamiętać piosenkę, którą przed chwilą usłyszałeś/usłyszałaś?
a) Jest to bardzo łatwe; możesz zaśpiewać jej kawałek czysto.
b) Możesz ją zaśpiewać czysto pod warunkiem, że jest prosta i rytmiczna.
c) Sprawia ci to trudność.
3. Dzwoni do ciebie osoba, którą spotkałeś/spotkałaś kilka razy. Czy łatwo ci rozpoznać jej głos w ciągu kilku sekund, zanim się przedstawi?
a) Jest to dla ciebie łatwe.
b) Rozpoznałbyś/Rozpoznałabyś głos przynajmniej w połowie przypadków.
c) Sprawia ei to trudność.
4. Jesteś w towarzystwie zaprzyjaźnionych z tobą małżeństw. Dwie osoby spośród obecnych mają potajemny romans. Czy wykryłbyś/wykryłabyś ich związek?
a) Niemal zawsze.
b) W połowie przypadków.
c) Rzadko.
5. Jesteś na dużym, czysto towarzyskim spotkaniu. Zostajesz przedstawiony/przedstawiona pięciu nie znanym ci osobom. Czy łatwo będzie ci przypomnieć sobie ich twarze na wspomnienie ich nazwisk następnego dnia?
a) Będziesz pamiętać większość z nich.
b) Będziesz pamiętać tylko niektóre.
c) Rzadko zapamiętasz którekolwiek z nich.
6. Czy łatwe były dla ciebie ortografia i pisanie wy-pracowań we wczesnych latach szkolnych?
a) Obie rzeczy były dość łatwe.
b) Jedna z nich była łatwa.
c) Żadna nie była łatwa.
7. Spostrzegasz miejsce na parkingu, ale musisz wjechać na nie tyłem, a miejsce jest dość wąskie:
a) Szukasz innego miejsca.
b) Wjeżdżasz tyłem... ale uważnie.
c) Nie myśląc wiele, wjeżdżasz tyłem.
8. Po trzech dniach spędzonych w nie znanej ci miejscowości ktoś cię pyta, gdzie jest północ:
a) Jest mało prawdopodobne,, żebyś umiał/umiała ją wskazać.
b) Nie jesteś pewien/pewna, ale mając chwilę czasu zorientujesz się.
c) Wskazujesz północ.
9. Jesteś w poczekalni u dentysty z paroma osobami tej samej co ty płci. Jak blisko którejś z nich możesz usiąść nie czując się niezręcznie?
a) Mniej niż 15 cm.
b) 15 do 60 cm.
c) Ponad 60 cm.
10. Odwiedzasz nowego sąsiada/sąsiadkę i prowadzicie rozmowę. W tle słychać kapanie z kranu. Poza tym w pokoju jest cicho.
a) Zwróciłbyś/Zwróciłabyś uwagę na ten dźwięk natychmiast i próbował/próbowała go ignorować.
b) Gdybyś zwrócił/zwróciła na niego uwagę, prawdopodobnie byś o tym wspomniał/wspomniała.
c) W ogóle by ci ten dźwięk nie przeszkadzał.
.
.
.
.
.
PUNKTACJA
.
.
Punktacja
Mężczyźni a) 10 punktów Kobiety: a) 15 punktów
b) 5 punktów b) 5 punktów
c) -5 punktów c) -5 punktów
Brak odpowiedzi liczy się za 5 punktów.
Większość mężczyzn osiąga od 0 do 60 punktów.
Większość kobiet osiąga od 50 do 100 punktów.
Wyniki pokrywające się, to znaczy między 50 a 60 punktami, oznaczają zgodność w myśleniu obu płci.
Wyniki mężczyzny poniżej 0 i kobiety powyżej 100 punktów wskazują na mózgi uformowane skrajnie odmiennie od mózgów płci przeciwnej... ale różnice też są atrakcyjne.
Wyniki mężczyzny powyżej 60 punktów mogą wskazywać na kobiece skłonności jego umysłu. Wyniki kobiety poniżej 50 punktów mogą wskazywać na męskie skłonności jej umysłu.
Jednakże wszystkie te porównania odnoszą się do wartości przeciętnych. Mężczyzna może uzyskać wynik powyżej 60 punktów, a mimo to mieć mózg męski. Kobieta może uzyskać poniżej 50 punktów, a mimo to mieć mózg kobiecy. Istnieją różnice głębsze niż te, które ujawniają się w tak prostym teście. I te właśnie różnice musimy zbadać.
Na podstawie książki A.Moir D.Jessel "Płeć mózgu"
Można być kobietą i mieć pewne męskie cechy umysłu, a zależy to po prostu od obecności lub nieobecności hormonów męskich w określonych stadiach ciąży.
1. Słyszysz niewyraźne miauczenie. Jak łatwo możesz zlokalizować kota bez rozglądania się wokoło?
a) Jeśli się zastanowisz, możesz go wskazać.
b) Możesz go wskazać bez zastanowienia.
c) Nie jesteś pewien/pewna, czy mógłbyś/mogłabyś go wskazać.
2. Jak łatwo możesz zapamiętać piosenkę, którą przed chwilą usłyszałeś/usłyszałaś?
a) Jest to bardzo łatwe; możesz zaśpiewać jej kawałek czysto.
b) Możesz ją zaśpiewać czysto pod warunkiem, że jest prosta i rytmiczna.
c) Sprawia ci to trudność.
3. Dzwoni do ciebie osoba, którą spotkałeś/spotkałaś kilka razy. Czy łatwo ci rozpoznać jej głos w ciągu kilku sekund, zanim się przedstawi?
a) Jest to dla ciebie łatwe.
b) Rozpoznałbyś/Rozpoznałabyś głos przynajmniej w połowie przypadków.
c) Sprawia ei to trudność.
4. Jesteś w towarzystwie zaprzyjaźnionych z tobą małżeństw. Dwie osoby spośród obecnych mają potajemny romans. Czy wykryłbyś/wykryłabyś ich związek?
a) Niemal zawsze.
b) W połowie przypadków.
c) Rzadko.
5. Jesteś na dużym, czysto towarzyskim spotkaniu. Zostajesz przedstawiony/przedstawiona pięciu nie znanym ci osobom. Czy łatwo będzie ci przypomnieć sobie ich twarze na wspomnienie ich nazwisk następnego dnia?
a) Będziesz pamiętać większość z nich.
b) Będziesz pamiętać tylko niektóre.
c) Rzadko zapamiętasz którekolwiek z nich.
6. Czy łatwe były dla ciebie ortografia i pisanie wy-pracowań we wczesnych latach szkolnych?
a) Obie rzeczy były dość łatwe.
b) Jedna z nich była łatwa.
c) Żadna nie była łatwa.
7. Spostrzegasz miejsce na parkingu, ale musisz wjechać na nie tyłem, a miejsce jest dość wąskie:
a) Szukasz innego miejsca.
b) Wjeżdżasz tyłem... ale uważnie.
c) Nie myśląc wiele, wjeżdżasz tyłem.
8. Po trzech dniach spędzonych w nie znanej ci miejscowości ktoś cię pyta, gdzie jest północ:
a) Jest mało prawdopodobne,, żebyś umiał/umiała ją wskazać.
b) Nie jesteś pewien/pewna, ale mając chwilę czasu zorientujesz się.
c) Wskazujesz północ.
9. Jesteś w poczekalni u dentysty z paroma osobami tej samej co ty płci. Jak blisko którejś z nich możesz usiąść nie czując się niezręcznie?
a) Mniej niż 15 cm.
b) 15 do 60 cm.
c) Ponad 60 cm.
10. Odwiedzasz nowego sąsiada/sąsiadkę i prowadzicie rozmowę. W tle słychać kapanie z kranu. Poza tym w pokoju jest cicho.
a) Zwróciłbyś/Zwróciłabyś uwagę na ten dźwięk natychmiast i próbował/próbowała go ignorować.
b) Gdybyś zwrócił/zwróciła na niego uwagę, prawdopodobnie byś o tym wspomniał/wspomniała.
c) W ogóle by ci ten dźwięk nie przeszkadzał.
.
.
.
.
.
PUNKTACJA
.
.
Punktacja
Mężczyźni a) 10 punktów Kobiety: a) 15 punktów
b) 5 punktów b) 5 punktów
c) -5 punktów c) -5 punktów
Brak odpowiedzi liczy się za 5 punktów.
Większość mężczyzn osiąga od 0 do 60 punktów.
Większość kobiet osiąga od 50 do 100 punktów.
Wyniki pokrywające się, to znaczy między 50 a 60 punktami, oznaczają zgodność w myśleniu obu płci.
Wyniki mężczyzny poniżej 0 i kobiety powyżej 100 punktów wskazują na mózgi uformowane skrajnie odmiennie od mózgów płci przeciwnej... ale różnice też są atrakcyjne.
Wyniki mężczyzny powyżej 60 punktów mogą wskazywać na kobiece skłonności jego umysłu. Wyniki kobiety poniżej 50 punktów mogą wskazywać na męskie skłonności jej umysłu.
Jednakże wszystkie te porównania odnoszą się do wartości przeciętnych. Mężczyzna może uzyskać wynik powyżej 60 punktów, a mimo to mieć mózg męski. Kobieta może uzyskać poniżej 50 punktów, a mimo to mieć mózg kobiecy. Istnieją różnice głębsze niż te, które ujawniają się w tak prostym teście. I te właśnie różnice musimy zbadać.
Na podstawie książki A.Moir D.Jessel "Płeć mózgu"
Różnice w organizacji mózgu
Sandra Witleson badała, jak ludzie reagują na informacje emocjonalne przekazywane do prawej półkuli, a jak na te przekazywane do lewej. Oparła to badanie na znanym fakcie, że wyobrażenia wizualne ograniczone do prawostronnego pola widzenia przekazywane są do lewej półkuli, natomiast obrazy pojawiające się jedynie w lewostronnym polu widzenia - do prawej.
Wyobrażenia wzrokowe, którymi się posłużyła, były naładowane emocjonalnie. Stwierdziła, że:
- kobiety rozpoznawały emocjonalną treść niezależnie od tego, do której półkuli mózgowej obraz był przekazywany.
- mężczyźni rozpoznawali treści emocjonalne tylko wówczas, gdy obraz przekazywany był do półkuli prawej.
- u kobiet reakcje emocjonalne obecne są w obu półkulach mózgowych.
- u mężczyzn funkcje emocjonalne skoncentrowane są w półkuli prawej.
Dopiero w świetle ostatnich odkryć dotyczących różnic miedzy mózgami obu płci staje się jasne, jak ważne są różnice w rozmieszczeniu w mózgu obszarów kontrolujących emocje.
Różnice te dotyczą ciała modzelowatego, wiązki włókien łączących lewą i prawą połowę mózgu. Te właśnie włókna nerwowe zapewniają wymianę informacji między obiema półkulami mózgowymi. Ciało modzelowate jest odmienne u kobiet i u mężczyzn.
W ślepych próbach przeprowadzonych na czternastu mózgach otrzymanych w wyniku sekcji zwłok naukowcy stwierdzili, że pewien istotny obszar ciała modzelowatego jest u kobiet grubszy i bardziej bulwiasty niż u mężczyzn. Jako całość to podstawowe centrum wymiany informacji jest, w proporcji do całkowitej wagi mózgu, większe u kobiet niż u mężczyzn. A jego odmienność u obu płci daje się precyzyjnie zaobserwować.
Kobiety mają większą liczbę połączeń tworzących ciało modzelowate, łącznik między obiema półkulami. Oznacza to, że między prawą i lewą stroną kobiecego mózgu następuje wymiana większej ilości informacji.
Ostatnie badania wykazały natomiast, że im więcej ludzie mają połączeń między lewą i prawą półkulą, tym płynniej i lepiej mówią. Odkrycie to stanowi dodatkowe wyjaśnienie werbalnej sprawności kobiet.
Na podstawie: A.Moir D.Jessel - Płeć Mózgu
Źródło: A.Moir D.Jessel - Płeć Mózgu
Wyobrażenia wzrokowe, którymi się posłużyła, były naładowane emocjonalnie. Stwierdziła, że:
- kobiety rozpoznawały emocjonalną treść niezależnie od tego, do której półkuli mózgowej obraz był przekazywany.
- mężczyźni rozpoznawali treści emocjonalne tylko wówczas, gdy obraz przekazywany był do półkuli prawej.
- u kobiet reakcje emocjonalne obecne są w obu półkulach mózgowych.
- u mężczyzn funkcje emocjonalne skoncentrowane są w półkuli prawej.
Dopiero w świetle ostatnich odkryć dotyczących różnic miedzy mózgami obu płci staje się jasne, jak ważne są różnice w rozmieszczeniu w mózgu obszarów kontrolujących emocje.
Różnice te dotyczą ciała modzelowatego, wiązki włókien łączących lewą i prawą połowę mózgu. Te właśnie włókna nerwowe zapewniają wymianę informacji między obiema półkulami mózgowymi. Ciało modzelowate jest odmienne u kobiet i u mężczyzn.
W ślepych próbach przeprowadzonych na czternastu mózgach otrzymanych w wyniku sekcji zwłok naukowcy stwierdzili, że pewien istotny obszar ciała modzelowatego jest u kobiet grubszy i bardziej bulwiasty niż u mężczyzn. Jako całość to podstawowe centrum wymiany informacji jest, w proporcji do całkowitej wagi mózgu, większe u kobiet niż u mężczyzn. A jego odmienność u obu płci daje się precyzyjnie zaobserwować.
Kobiety mają większą liczbę połączeń tworzących ciało modzelowate, łącznik między obiema półkulami. Oznacza to, że między prawą i lewą stroną kobiecego mózgu następuje wymiana większej ilości informacji.
Ostatnie badania wykazały natomiast, że im więcej ludzie mają połączeń między lewą i prawą półkulą, tym płynniej i lepiej mówią. Odkrycie to stanowi dodatkowe wyjaśnienie werbalnej sprawności kobiet.
Na podstawie: A.Moir D.Jessel - Płeć Mózgu
Subskrybuj:
Posty (Atom)